21 ideeën voor een beter internet Voorstellen om het internet weer te democratiseren

Description

Het internet begon als een groot democratisch experiment, maar inmiddels zijn een paar grote bedrijven oppermachtig. Samen controleren ze welke muziek we luisteren, welk nieuws we lezen en welke reclames we zien. Ook overheden hebben het internet gekoloniseerd. Ze gebruiken het om op grootschalige wijze privéinformatie over ons op te slaan of om democratische processen in binnen- of buitenland te verstoren.

In plaats van het vrije, machtsvrije netwerk dat de mensheid zou bevrijden, dreigt het internet een platform te worden voor ongebreidelde manipulatie en machtsuitoefening. Hoog tijd om ons af te vragen of we het tij kunnen keren: hoe wordt het internet weer van ons? De Volkskrant vroeg wetenschappers van verschillende disciplines naar ideeën. Hier de oogst!

 

https://www.volkskrant.nl/media/21-ideeen-voor-een-beter-internet~a4501135/

Subject

12: ALGORITME

Bevrijd ons van de algoritmedictatuur. Idee: Patricia de Vries (promovenda aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en onderzoeker bij het Instituut voor Netwerkcultuur aan de Hogeschool van Amsterdam)

Probleem: Het is een mythe dat menselijk gedrag in cijfers en formules is te vatten.

Oplossing: Hou op met onzinnige data-verzameling die ons reduceert tot standaard-mensen.

Toelichting: De begintijd van het internet wordt vaak beschreven als een soort utopia, zonder hiërarchische verhoudingen waar je uiting kon geven aan je verlangens en behoeftes zonder de dat overheid meekeek. Als die utopie al heeft bestaan, dan bestond die vooral voor een handjevol geeks uit Silicon Valley die meestal voor de grote corporaties werkten. Al in 1996 werden Koerden in Turkije opgepakt vanwege uitspraken die ze op hun blog deden.

Je kunt je beter afvragen: wat maakt dat het internet nu niet van ons is? Ik denk dat het te maken heeft met de enorme toename van met regelmaat alarmerende berichtgeving over algoritmes en hoe die bepalen welke nieuwsberichten, filmpjes en advertenties we te zien krijgen. De zorgen over de toekomst van het internet worden deels gevoed door de mythe dat menselijk gedrag voorspelbaar en berekenbaar is, tot een algoritme te reduceren is. Maar eigenlijk klopt dat alleen maar in sferen met heldere en strakke parameters, zoals in een online boekwinkel. Als jij drie boeken van een bepaalde schrijver koopt, valt te voorspellen dat je ook interesse hebt in zijn vierde boek.

Het idee dat je met tracking van gedrag uit het verleden toekomstig gedrag kunt voorspellen en eventueel beïnvloeden werd populair in de jaren vijftig, maar het blijft een onbewezen aanname. Let maar eens op het aantal onzinnige en irrelevante "gepersonaliseerde" advertenties die je ziet verschijnen in je social media feed. Tweet je dat je Justin Bieber helemaal niets vindt, dan krijg je vervolgens allerlei merchandise van de jongen aangeboden. Toch houden internetbedrijven er massaal aan vast, hoewel de wetenschappelijk rechtvaardiging ontbreekt.

In feite is het internet in de greep van de hindsight bias: het heden wordt in retrospectief verklaard op basis van patronen uit het verleden. Maar de causaliteit daarvan is zeer omstreden. Als overheden op basis van die patronen beslissingen gaat nemen, kun je wachten op flaters. Leningen, uitkeringen, contracten, sociale voorzieningen, sollicitatieprocedures worden in groeiende mate geautomatiseerd. Automatisering werk met standaarden. Maar hoe vaak ontmoet je een standaard mens?

We moeten af van de veronderstelling dat je mensen kan reduceren tot formules. Als het collectieve vertrouwen in cijfers en data verdwijnt, dan verdwijnt mogelijk ook de markt voor bedrijven die met die data voorspellingen doen. Dan valt het verdienmodel van internetbedrijven weg. Wellicht voelt het internet voor sommige mensen dan weer 'van hun' wanneer hun data niet meer constant verzameld en geanalyseerd worden.